روشهای مبارزه با موشهای تهران موثر نیست
اگر در تهران زلزله بیاید، بعد از خسارتهای سازهای و آتشسوزی، بیشترین مرگ و میر ناشی از حمله جانوران موذی به انسانها خواهد بود، کدام یکی؟ سوسکهای فاضلاب و موشها.
تعداد موشهایی که در تهران زندگی میکنند معلوم نیست، با این که شهرداری یک دو جین طرحهای مختلف برای شمارش، آمارگیری، کشتار و جمعآوری این موشها اجرا کرده، هنوز کسی نمیداند که موشهای تهران تقریبا چند تا هستند یا بهترین راه برای کمکردن جمعیتشان چیست.
به گزارش ایسنا، در حالی که برخی کارشناسان از جمله، محمد حقانی، رییس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران، میگویند تهران حدود 50 میلیون موش دارد، مسوولان شهرداری با متهمکردن این افراد به خلافگویی و تشویش اذهان، مدعی هستند که کمتر از یک و نیم میلیون موش در تهران وجود دارد!
موشهای تهران هم مثل موشهای بیشتر پایتختهای دنیا، موش قهوهای هستند، نام دیگرشان موش نروژی است، معنیاش این نیست که این موشها از نروژ آمدهاند، در واقع اولین گزارشها در مورد مشاهده این نوع موش در بریتانیا و فرانسه قرن هفدهم بوده، آن زمان از این موشها که نژادشان به موش خرما میرسد در نروژ خبری نبود؛ با این حال انگلیسیها اصرار داشتند که این موشها با کشتی و از نروژ آمدهاند.
موشهای نروژی تنها به رنگ قهوهای نیستند، هر چند این رنگ بیشتر از همه در میانشان عمومیت دارد، اما میتوانند خاکستری و حتی سیاه هم باشند. این موشها علاوه بر خوب شناکردن در حفاری هم استعداد دارند. بعضی تحقیقات ادعا میکنند که موشهای قهوهای تواناییهای ذهنیای دارند که تا پیش از این تنها در انسانها مشاهده شده است؛ هرچند عدهای نتایج این تحقیقات را غلط میدانند. موشهای قهوهای چه از نروژ آمده باشند یا از هر جای دیگر، بعد از انسان، گستردهترین گونه پستانداران در تمام کره زمین هستند. تقریبا هیچ نقطهای از کره خاکی نیست که این حیوانات پرچمشان را روی آن نکوبیده باشند.
موشهای قهوهای میتوانند تا 25 سانتیمتر بزرگ شوند، وزن نوع نرشان به 300 گرم هم میرسد؛ هر چند نمونههایی از آنها هستند که تا 900 گرم سنگین شدهاند وحتی به یک کیلوگرم هم رسیدهاند. این موشها هم حس بویایی بسیار تکامل یافتهای دارند و هم شنواییشان بسیار قوی است.
چرخه غذایی موشها بیشتر شامل آن چیزهایی است که پیدا میکنند؛ باقیمانده غذای آدمها، دانهها و مانند آن، با این حال دیده شده است موشهای قهوهای که در حاشیه رودها زندگی می کنند ماهیهای کوچک را هم شکار میکنند و میخورند.
در خصوص معضل موشها باید گفت که در این خصوص ما تنها نیستیم، تقریبا تمام شهرهای بزرگ دنیا با مساله موشهای قهوهای روبهرو هستند و راه حلهای متفاوتی برای مبارزه با این حیوانات ابداع کردهاند. به طور مثال در دیتروید میشیگان که دهمین شهر پرموش دنیاست، شهرداری برای مبارزه با موش جایزه تعیین کرده است، مردم میتوانند با تحویل جسد هر موش پنج دلار پول بگیرند.
چندی پیش عبدالرضا باقری فعال محیط زیست درباره بی اثر بودن روشهای مبارزه با موش تاکید کرد و گفت: از دو سال پیش مبارزه با موشها در شهر شدت یافت اما این این آمار تغییری نکرده است. زیرا روشهای مبارزه مناسب نبوده است. در واقع شهرداری مبارزهای با موشها نکرده جز ریختن سم و گذاشتن تله در چند نقطه. این روشها بیاثر است.
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که چرا سم های استفاده شده برای نابودی موش ها بر آنها تاثیری ندارد گفت: موشها زندگی اجتماعی پیچیدهای دارند. وقتی با غذای جدیدی روبهرو میشوند اول پیشمرگها میخورند و اگر اتفاقی برای آنها نیفتاد بقیه موشها هم اقدام به خوردن آن غذا میکنند. در باره سم هم همین اتفاق میافتد. اگر چند موش بمیرند دیگر این غذا مورد استفاده موشها قرار نمیگیرد.
باقری درخصوص برخی شایعات مبنی بر زنده خوار شدن موش ها وارداتی می گوید: موشهای نروژی که جثه بسیار بزرگتری نسبت به موشها خانگی دارند مهاجم هستند. آنها حتی موشهای کوچک را هم میخورند و از جوجه پرندگان هم تغذیه میکنند. این موشها در کشور ما وجود نداشت و با کشتی از کشورهای دیگر به ایران راه یافتند. هماکنون اولویت مبارزه با این گونه از موشها است. گزارش شده که در شرایطی که منابع غذایی آنها از میان رفته جسد انسان را خوردهاند.
او مبارزه با موش توسط تفنگ بادی را که به تازگی در چند محله تهران به کار رفته بی فایده می داند و می گوید: مگر چند موش را میشود با این روش کشت. به محض اینکه متوجه تهدیدی بشوند دیگر در آن منطقه خطر رفت و آمد نمیکنند. به گفته وی، مناطق جنوبی به دلیل وجود انبارها، باراندازها و زبالههای بیشتر و مرکز بازیافت زباله بیشترین تمرکز جمعیت موش را دارند.