تغییر اقلیم، عامل غرق جزایر ایران در خلیج فارس میشود؟
افزایش ارتفاع آب اقیانوسها خطر جدی برای جزایر جنوبی ایران است. همانطور که تاکنون چند جزیره در نقاطات مختلف کره خاکی، زیر آب رفتهاند.
به گزارش خبرآنلاین، «همه چیزها با هم در ارتباط هستند.» این اولین قانون محیط زیست است، یعنی افزایش تنها چند درجهای دما میتواند همه چیز را برای ادامه زندگی بشر روی زمین تغییر دهد؛ پس باید نگران ایران بود. از ایجاد خشکسالیها و سیلهای غیرقابل انتظار در ایران و انقراض گونههای مختلف حیوانات تا ایجاد خطرهای وحشتناک برای جزایر مختلف مناطق مختلف، شاید هم جزایر خلیجفارس.
این اتفاق در حال رخ دادن است، در اواخر قرن نوزدهم میلادی برخی از دانشمندان متوجه شدند که از زمان انقلاب صنعتی با افزایش شدید انتشار گازهای گلخانهای توسط ما انسانها دمای کرهزمین در حال افزایش است. این موضوع آن زمان اهمیت چندانی نداشت، چرا که افزایش دما فقط چند درجه بود. اما در سال ۱۹۸۱ جیمز هانسن دانشمندی که به پدر تغییراقلیم جهان معروف است در تحقیق خود به موضوعی عجیب پی برد؛ افزایش دمای کرهزمین منجر به افزایش چند متری ارتفاع آب دریاها میشود و به همین دلیل شاید زندگی جمعیت ۷۳۰ میلیون نفری که در جزایر آبهای زمین زندگی میکنند، در خطر باشد.
به طور کلی ۳ عامل مختلف منجر به افزایش ارتفاع سطح آب دریاها میشوند، مسائلی که منجر به انبساط آب دریاها میشوند، آب شدن یخهای قطبی و زلزلههای شدید که شکل اقیانوسها را تغییر میدهند. افزایش دمای کره زمین تاثیر مستقیم روی دو عامل اول دارد.
همین دو عامل اول باعث شدهاند که از سال ۱۹۰۰ یعنی اوایل انقلاب صنعتی تا سال ۱۹۹۰ ارتفاع آب اقیانوسها با شیب ۲ میلیمتر در سال نزدیک به۲۰ سانتیمتر افزایش پیدا کنند، مدتی است که با افزایش انتشار گازهای گلخانهای این روند بدتر هم شده و شیب افزایش ارتفاع سطح آب دریاها از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۴ به ۳ میلیمتر در سال رسیده است.
علیرضا مساح دانشیار پردیس ابوریحان دانشگاه تهران و مسئول بخش آسیبپذیری و انطباق تغییراقلیم در گزارش سوم ایران به سازمان ملل در این رابطه میگوید: اگر در رابطه با افزایش ارتفاع آب اقیانوسها بازه زمانی ۱۹۰۰ تا سال ۲۱۰۰ را در نظر بگیریم متوجه میشویم که نقش عوامل مرتبط با تغییراقلیم بسیار برجسته است،مطالعات مختلفی در این زمینه انجام شده که نشان میدهند که روندی که این دو عامل شروع کردهاند پیامدهای جدی دارد و ممکن است شهرهای ساحلی و یا جزایر زیادی در دنیا در خطر باشند.
او میگوید: اینکه شیب از سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۴ بیشتر هم شده و از ۲ میلیمتر در سال به ۳ میلیمتر رسیده است، نشان میدهد که گرم شدن کرهزمین باعث شده بحث انبساط دریایی آب و آب شدن یخها افزایش پیدا کند، کشورهای زیادی از جمله انگلیس و کانادا در قبال این شرایط آسیبپذیر هستند.
اما در این شرایط حال خلیج فارس و دریای عمان اصلا خوب نیست، این دریاها به اقیانوسها متصل هستند و هرگونه تغییری روی ارتفاع سطح آب اقیانوسها وضعیت جزایر مسکونی مشهوری مثل کیش، قشم، ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک، خارک، هرمز، مینو، هنگام، هندرابی، فارسی، لاوان و ... و همچنین انبوهی از جزایر فعلا غیر مسکونی را در خلیج فارس و دریای عمان تغییر میدهد.
خوشبختانه در وضعیت پیش آمده نکات امیدوار کننده ای هم مانند مثل شیب سواحل و ارتفاع جزایر باعث شده تا جزایر ایرانی تاکنون آسیبی نبینند. اما افزایش دمای زمین ادامه دارد و تا پایان قرن سرعت افزایش ارتفاع سطح آب دریاها بیشتر هم میشود و به همین دلیل سرنوشت جزایر مارشال، جزایر سلیمان و ... در انتظار ایران باشد. از سویی چون این دو دریا به آبهای آزاد وصل هستند میتوانیم با پیشبینی میزان افزایش ارتفاع سطح در اقیانوسهای دنیا وضعیت را برای جنوب ایران هم بررسی کنیم.