آیا دریای خزر خشک میشود؟
ناسا به تازگی نتایج رصدهای ماهواره GRACE در بازه زمانی 2016- 2002 را منتشر کرد که تأثیرات تغییرات آب و هوایی در بروز خشکسالی در مناطق مختلف جهان و وضعیت نامناسب منابع آب شیرین و آبهای زیرزمینی را نشان میدهد.
به گزارش خبرآنلاین، در تصاویر ماهواره GRACE، کاهش سطح آب دریاچه خزر نیز مشاهده میشود. بخشی از این مسئله ناشی از تغییرات طبیعی بوده است، اما بخش استفاده از حوضه آبریز خزر برای مصارف کشاورزی و صنعتی بوده است.
پرویز کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران، سال گذشته در همایش توسعه اقتصاد دریای ایران؛ چالشها و راهکارها، نسبت به خشک شدن دریای خزر در آینده هشدار داد و تأکید کرد: قسمت عمیق دریای خزر به ما تعلق دارد که اکنون تبدیل به جلگه شده است و در آینده احتمال خشک شدن آن وجود دارد؛ این در حالی است که روسیه (شوروی) از سال ۱۹۷۵ در حال استفاده از آب این دریاچه برای مصارف کشاورزی است.
پاییز و زمستان سال 96 به عنوان دوران طلایی بارش در سال آبی جاری تمام شد و بارشهای چندانی برای تأمین نیازهای حیاتی کشور در بخشهای کشاورزی، صنعت و شرب رخ نداد. وضعیت نامطلوب بارشها در پاییز و زمستان سال 96 تنها محدود به فلات مرکزی کشور نبود و بسیاری از حوضههای اصلی آبریز کشور نیز اسیر بحران کمآبی شدند.
حاشیه ساحلی دریای خزر و حوضه آبریز اصلی بر اساس دادههای دقیق آماری، چند سالی است که به شکل نگرانکنندهای با تغییرات محسوس جوی و کاهش منابع آبی روبهرو شده است. کشت محصولات آب بری چون برنج، چای و پنبه در کنار باغات میوه، بخش جداییناپذیر اقتصاد کشاورزی مردم حاشیه دریای خزر است.
در عمده بخشهای این منطقه جغرافیایی نظام مدیریتی مطلوبی برای موضوع آب وجود ندارد و سبک بهرهبرداری خانگی و کشاورزی از آب بهشدت سنتی است. استمرار کاهش منابع آبی در مناطق شمالی کشور و حاشیههای ساحلی دریای خزر میتواند آسیبهای سنگین و بیشتری را همراه داشته باشد.
در کنار وضعیت مناطق شمالی کشور، پیشبینیشده است که ١٢ استان از ٣١ استان ایران تا ٥٠ سال آینده تمام سفرههای زیرزمینی آبشان را از دست بدهند و با خشک شدن کامل تقریباً نیمی از استانهای ایران، جمعیت زیادی مجبور به مهاجرت شوند.