به گزارش
4اکباتان، ابتدا، لازم است بدانیم جوش یا آکنه چیست و سپس دلایل بروز آکنه را بررسی خواهیم کرد.
جوش یا آکنه، طیف متنوعی از ضایعات پوستی را گویند که به صورت لکه های قرمز رنگ یا به صورت دانه های پر رنگ در روی سطح پوست یا دانه های زیر پوست شدید تر و همراه با ضایعات چرکی در تنه و اندام ها و صورت مشاهده می شود.
آکنه و جوش، با علایم مختلفی ابراز وجود می کند که برخی از آن ها شایع بوده و برخی دیگر از علایم به ندرت دیده می شوند. از علایم شایع آکنه که در بسیاری از افراد دیده می شود، می توان به مواردی مانند پیدا شدن نقاط سر سیاه به اندازه ی سر سوزن بر روی پوست بدن، پیدا شدن نقاط سر سفید شبیه نقاط سر سیاه بر روی بدن، دیده شدن جوش های کوچک چرکی، قرمزی و التهاب در اطراف جوش ها اشاره کرد. در مواردی که افراد دچار آکنه های شدید هستند، ممکن است کیست و آبسه نیز بر روی پوست بدن دیده شود.
در چه صورت می توان گفت که دچار علامت کیست هستیم؟ کیست، به صورت تورمی بزرگ تر و سفت تر از جوش های معمولی در پوست پدیدار می شود. در صورت دیدن این نشانه در مرحله ی درمان، لازم است دقت بیش تری به خرج دهید. آبسه نیز به صورت یک ناحیه ی عفونی متورم، ملتهب و دردناک به هنگام لمس و حاوی چرک بروز پیدا می کند.
آکنه و جوش چرا ایجاد می شود و دلایل بروز آن چیست؟
غده های چربی که به طور طبیعی در پوست وجود دارند، گاهی به دلایل نامعلوم مسدود می شود و سبب به وجود آمدن جوش و آکنه می شود. وقتی که چربی داخل غده های چربی پوست نتواند به بیرون پوست راه یابد، این چربی، جمع شده و توسط باکتری هایی که به طور طبیعی در غده وجود دارند عفونی می شود. بر خلاف برخی عقاید رایج، عواملی چون عدم رعایت بهداشت یا غذا ها نقشی در ایجاد آن ندارند. البته، تمیزی و شست و شو، می تواند آن را کاهش داده و درمان را سریع تر کند. از رایج ترین دلایل بروز آکنه در اکثر موارد، می توان از ژنتیک نام برد. در دوران بلوغ، به دلیل تغییرات هورمونی که عمدتاً هم پر کاری هورمون های مردانه است، غدد چربی به دلیل ترشح زیاد مجرای خروج چربی را بسته و میکروب هایی که به طور معمول در پوست وجود دارند، به آن اضافه می شوند و این ضایعات التهابی را ایجاد کرده و سبب بروز آکنه می شوند.
عواملی وجود دارد که به خودی خود، سبب ایجاد آکنه نمی شوند، اما احتمال بروز جوش ها را بیش تر میکنند و فضای مناسبی برای به وجود آمدن آن ها ایجاد می کنند. مواجه شدن با هوای بسیار گرم یا بسیار سرد، استرس و فشار عصبی، پوست چرب، اختلالات غدد درون ریز، استفاده از بعضی داروها، مانند کورتیزول، هورمون های مردانه، یا قرص های ضد بارداری، داشتن سابقه ی خانوادگی و ارثی آکنه، استفاده از بعضی مواد آرایشی، می توانند از عواملی محسوب شوند که خطر ابتلا به آکنه را افزایش دهند. هم چنین، افزایش چربی زیر سطح پوست، استفاده از کرم های آرایشی که چربی زیادی دارند، کار کردن در محیط هایی که هوای آن محیط زیاد گرم می باشد، مانند افرادی که بیش تر در آشپزخانه ها و محیط های گرم داخل کارخانه کار می کنند، مصرف بعضی از دارو های قلبی، استفاده از دارو های کورتونی که به صورت نادرست تجویز شود، استفاده از استروئید های آنابولیزان (دارو های افزایش دهنده ی حجم عضلات) در آقایان و ورزشکاران نیز از عوامل افزایش خطر آکنه هستند.
در صورت امکان، اگر در محیط های گرم زندگی یا کار می کنید، مدتی از آن محل دور شوید تا آکنه تان بهبود یابد. در صورتی که علایم بروز آکنه را بر روی پوست خود مشاهده کردید، حتما بدون اتلاف وقت نسبت به درمان و پیشگیری از بیش تر شدن آن اقدام کنید. در صورتی که نسبت به جوش های خود بی تفاوت باشید یا دیر برای درمان اقدام کنید، ممکن است دچار بروز جوش گاه های دائمی یا حالت حفره ای روی پوست صورت و بدن تان شوید.
همان گونه که بیان شد،غذا نمی تواند از دلایل بروز آکنه باشد، اما خوردن بعضی غذا ها آن را بد تر می کند. اگر نمی دانید که کدام غذا سبب تشدید آکنه های تان شده است، یک روش ساده می تواند به سرعت به کمک شما بیاید. همیشه یادداشتی از غذا هایی که می خورید، داشته باشید. برای این که بفهمید به کدام غذا حساسیت دارید، آن غذاهایی را که شک دارید آکنه ی شما را بد تر می کنند، از رژیم غذایی خود حذف کنید.
سپس، آن ها را دوباره یکی یکی به رژیم غذایی تان اضافه نمایید. اگر مشخص شد که آکنه ۳-۲ روز بعد از اضافه کردن یک غذا تشدید می شود، آن غذا را به کلی از رژیم و برنامه ی غذایی روزانه ی خود حذف کنید.
سوالی که احتمالا برای تان پیش می آید، این است که در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد. اگر خود شما یا یکی از اعضای خانواده تان دچار آکنه است و دچار علایم جدید و غیر منتظره پوستی شده اید، در سریع ترین زمان به پزشک پوست مراجعه کنید تا دچار عارضه های پوستی شدید تر نشوید.
برای درمان آکنه، راه ها و روش های بسیار متنوع و متفاوتی وجود دارد که هر یک به نحوی آکنه را بهبود می دهند. اما، بهترین درمان آکنه، درمانی است که در کوتاه ترین زمان وبا کم ترین عوارض جانبی شما را درمان کند.
بهترین درمان آکنه کدام است:
در تمامی روش های درمانی برای آکنه، قدم اول و نکته اول در شروع درمان، صبوری است. صبر در درمان آکنه، اولین قدم و موثر ترین است. چرا که بهترین راه های درمانی هم بدون صرف وقت و صبر و حوصله، به نتیجه نخواهند رسید. برای قدم گذاشتن در راه درمان بیماری آکنه، لازم است ابتدا شناسایی کنید که آکنه تان از چه نوعی است. به طور کلی، جوش و آکنه را به دو دسته ی کلی تقسیم می کنند:
دسته ی اول: آکنه و جوش های غیر التهابی
جوش های سر سفید: اولین مجموعه از آکنه های غیر التهابی، جوش های سر سفید هستند. در جوش های از نوع سر سفید، منافذ پوستی به طور کامل بسته شده اند. سبوم یا همان چربی پوست و باکتری ها به همراه سلول های مرده ی پوست در درون این منافذ پوستی به دام می افتند و یک برآمدگی سفید رنگ روی سطح پوست ایجاد می کنند. جوش های سر سفید، معمولا زود تر از جوش های سر سیاه که در مجموعه ی بعدی قرار دارند و توضیح داده می شوند نا پدید شده و درمان می شوند.
جوش های سر سیاه: این نوع از جوش های پوستی، شدت زیادی ندارد، اما نسبت به جوش های سر سفید مدت زمان بیشتری طول می کشد تا ناپدید شوند. جوش های سر سیاه، هنگامی رخ می دهد که منافذ پوستی به طور کامل مسدود نشده اند، بلکه به صورت نسبی بند آمده اند. این امر، سبب می شود که چربی ها باز هم بتوانند به سطح پوست بیایند.
اما رنگ سیاه ظاهری این جوش ها به چه دلیل است؟ علت سیاه بودن این جوش ها واکنش ملانین (رنگ دانه پوست) به اکسیژن است که موجب سیاهی این آکنه ها می گردد.
دسته ی دوم: آکنه و جوش های صورت از نوع التهابی
آکنه ی پاپول: جوش های پاپول، نوع دیگری از جوش ها هستند که به صورت بر آمدگی های قرمز کوچکی روی پوست دیده می شوند. پاپول ها را نباید فشار داد؛ زیرا، ممکن است جای آن ها به صورت جوشگاه هایی آزار دهنده بر روی پوست باقی بماند. این گونه جوشگاه های پوستی، ممکن است هیچ گاه بر طرف نشوند.
آکنه ی پاسچول: پاسچول ها، شدید ترین نوع از انواع جوش های پوستی هستند که به طور آشکاری ملتهب اند. این نوع از جوش ها، پایه ای قرمز رنگ و یک مرکز سفید و یا زرد رنگ دارند. ممکن است که این نوع از آکنه های پوستی، حاوی باکتری به نظر برسند، اما پاسچول ها صرفا در نتیجه ی واکنش شیمیایی درون سبوم به وجود می آیند که سبب تحریک پوست می شود. فشار دادن پاسچول ها نیز، مانند پاپول ها می تواند سبب آسیب پوستی و باقی ماندن جای جوش روی پوست شود.
پس از شناخت نوع آکنه، قدم بعدی برای درمان آکنه شناسایی محل هایی است که در آن ها دچار آکنه هستیم. جوش ها، در بخش های مختلفی از بدن به وجود می آیند و سلامتی و گاهی زیبایی ما را به خطر می اندازند.
در این مرحله از شناسایی آکنه ها، آن بخش از بدن تان را در نظر بگیرید که بیش ترین آکنه ها را دچار می شود. در نظر داشته باشید که به طور کلی، هر قسمتی از بدن که مو وجود داشته باشد، جوش هم ممکن است به وجود بیاید. اما در برخی نواحی بدن که غده های چربی تراکم بیشتری دارند و میزان ترشح چربی بیش تر از دیگر نواحی می باشد، آکنه نیز بیشتر مشاهده می گردد. این نواحی، شامل: صورت، قفسه ی سینه، پشت، شانه ها و بخش فوقانی بازو ها می باشند.
از دیگر عواملی که می تواند در ایجاد آکنه موثر باشد، خود مو می باشد. موهای ضخیم و بزرگ مجرای عبور چربی را باز نگاه می دارند، اما موهای ریز و ضعیف فاقد چنین خاصیتی می باشند.
دیگر نواحی بدن، مانند گردن، چانه و اطراف چشم نیز، به دلایل مختلف ممکن است دچار آکنه شوند که به اختصار به بررسی آن می پردازیم.
درمان آکنه ی روی گردن:
جوش و لکه در این ناحیه، نشان دهنده ی آن است که بدن شما در حال تقلا برای مبارزه کردن با ویروس ها و باکتری ها می باشد. برای درمان آکنه های روی گردن تان با مراجعه به پزشک متخصص پوست برای مطمئن شدن از مشکل و این که آیا بدن تان دچار عفونت شده است یا مشکل سطحی است، نسبت به درمان آکنه ها اقدام کنید. هم چنین خواب کافی، تنفس عمیق، نوشیدن آب فراوان و رعایت بهداشت فردی درمان آکنه های شما را سریع تر خواهد کرد.
درمان آکنه ی اطراف چشم ها:
جوش های اطراف چشم ها، نشان می دهند که کبد تان به زحمت افتاده است. در واقع، زمانی که در عملکرد کبد اختلالی بروز کند، این جوش ها ظاهر می شوند. معمولا بعد از خوردن شکلات و محصولات لبنی پر چرب یا نوشیدنی های الکلی، این مشکل بروز پیدا می کند. برای درمان آکنه های اطراف چشم ها، باید ابتدا به کبد تان کمک کنید. برای کمک به کبد و سم زدایی آن، هر روز صبح به صورت ناشتا داخل یک فنجان آب گرم آب لیمو ترش بریزید و میل کنید.
درمان آکنه های روی چانه:
این نوع آکنه، نشانه ی استرس زیاد است و موثر ترین درمان آن، اول آرامش و سپس بخور دادن است. بخور دادن، سبب از بین رفتن کثیفی، سلول های مرده و دانه های سیاه که به آکنه تبدیل می شود، خواهد شد.
روغن میخک یا میخک خرد شده ی جوشانده شده در آب را روی آکنه قرار دهید و پس از ۱۵ دقیقه با آب بشویید. هم چنین، شستن صورت و افزایش مصرف آب در درمان آن، موثر است. می توانید از عسل نیز استفاده کنید؛ چرا که علاوه بر مرطوب کردن پوست، یکی از بهترین درمان های رفع جوش روی چانه است. عسل را به چانه بمالید و پس از ۱۰ دقیقه با آب سرد بشویید.
انتهای پیام/
نویسنده: دکتر محمد باقر حسین نژاد؛ متخصص گوش و حلق و بینی و جراح زیبایی بینی