نکاتی در مورد مراقبت و نگهداری از سالمندان در منزل
با توجه به افزایش جمعیت سالخوردگان در کشور مراقبت از سالمندان در منزل نیاز جدید جامعه است. مراقبت از سالمند در صف گرفتن مجوز به عنوان یک رشته‌ی دانشگاهی جدید است. نگهداری از سالمند یکی از مشغولیت‌های ذهنی افرادی است که والدین سالخورده دارند. سالمندان نیازهای خاص خود را دارند که شامل نیازهای عاطفی، معیشتی و... است. تمایل سالمندان و فرزندانشان فراهم کردن نیازهای آنها در منزل است. مراقبت سالمندان یک شغل نیست بلکه عشق است. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم مهم‌ترین نکات مراقبت از سالمند در منزل را ارائه دهیم.
مراقبت از سالمند به چه معناست؟
مراقبت از سالمند یک خدمت دائمی است. این خدمت شامل خدمات تخصصی که توسط پرستار ارائه می‌شود، نیست. مراقب سالمند می‌تواند گرفتن فشار خون و گرفتن قند خون و... را نیز انجام دهد. مراقبت از سالمند کمی دشوارتر از نگهداری از سالمند در منزل می‌باشد، مراقبت از سالمندان نیاز به تجربه و توانایی‌های بیشتری دارد. مراقبت از افراد سالمند گاهی از عهده‌ی فرزندان آنان خارج است. امر مراقبت از سالمندان دشوار است. شرایط و نحوه‌ی نگهداری از سالمندان در خانه برای برخی پر از عشق و برکت و بعضی افراد امری چالش‌برانگیز است. بهتر است برای مراقبت صحیح از سالمند درک روشنی از دوران سالمندی به دست آورید.
تعریف سالمند
دوران سالمندی به سنین بالای ۶۰ سال اطلاق می‌شود. ممکن است تغییرات سالمندی از سال‌ها قبل و از ۴۰ سالگی آغاز شود. نگرش ما به سالمندی اهمیت دارد. سالمندی، یک بیماری نیست بلکه یک پدیده‌ی طبیعی است. دوران سالمندی از لقاح شروع می‌شود و با مرگ پایان می‌یابد.
تقسیم‌بندی سالمندی
سالمندان از نظر سنی در سه گروه طبقه‌بندی می‌شوند:
۱. سالمند جوان (۷۰-۶۰ سال)
۲. سالمند میانسال (۸۰-۷۱ سال)
۳. سالمند پیر (۸۱ سال به بالا)
و از نظر میزان وابستگی به سه گروه:
• دارای حداقل وابستگی
• وابستگی نسبی
• حداکثر وابستگی
دوران سالمندی غیر قابل پیشگیری است. حفظ سلامت در سالمندی به شیوه‌ی زندگی (life style ) افراد در طول زندگی بستگی کامل دارد. سن فیزیولوژیک و نه سن تقویمی، منعکس‌کننده‌ی وضعیت سلامت است. میزان مراقبت از سالمندان در این دوران به عوامل زیر بستگی دارد:
• حوادث زندگی
• بیماری‌های ژنتیک
• عوامل اجتماعی
• عوامل اقتصادی
• شیوه‌ی زندگی فرد
فاکتورهای شیوه‌ی زندگی
بهبود شیوه‌ی زندگی تضمین‌کننده‌ی سلامت افراد در سالمندی است. با شروع دوره‌ی سالمندی احساس طعم، بویایی، بینایی و لامسه کاهش می‌یابد. معمولا کاهش حس چشایی و بویایی در سالمندان شایع‌تر است. این کاهش ناشی از عوامل مختلف مانند: کاهش تعداد پرزهای چشایی و عصب بویایی، بیماری‌های شخصی مثل آلزایمر، داروها، مداخلات جراحی و عوامل محیطی است. برخی فاکتورهای شیوه‌ی زندگی، سن فیزیولوژیک را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند و برای مراقبت از سالمند در منزل لازم هستند:
• سیگار
• کنترل استرس
• کفایت و نظم خواب
• میزان کنترل وزن بدن
• ورزش و فعالیت بدنی
• مصرف متعادل غذا و تغذیه‌ی صحیح
کاهش ارتباط اجتماعی
یک‌سوم سالمندان تنها زندگی میکنند. تنهایی بر روی اشتها و نحوه‌ی دریافت و حتی تهیه‌ی غذا اثر می‌گذارد. در کنار دیگران بودن باعث دلگرمی و تغذیه‌ی خوب می‌شود. حضور مراقب سالمند احساس تنهایی را کاهش میدهد.
سالمندان، کودک نیستند
سالمندان را مانند کودکان نبینید و با آنها رفتار کودکانه نداشته باشید. برخی با سالمندان همچون کودکان رفتار میکنند. به سالمندان امرونهی نکنید. سالمندانی که ناتوان هستند شأن والایی دارند که باید چگونگی مراقبت از سالمندان را بدانیم تا به خطر نیفتد. برخی به گمان اینکه مراقبت از سالمندان ساده است با یک نگرش سنتی با آنها رفتار میکنند. برخی از این رفتارها مناسب سن سالمندمان (چه سالمند سالم و چه سالمند بیمار) نمی‌باشد. گاهی به همان روشی که از کودکانمان مراقبت می‌کنیم با سالمندانمان برخورد می‌کنیم و فراموش می‌کنیم ما نمی‌توانیم والد پدر و مادر خود باشیم. تفاوت‌های زیادی بین مراقبت از سالمندان و کودکان وجود دارد. رفتار مناسب با سالمند باید در تک تک رفتارهای ما نمود داشته باشد. این مهارت‌ها آموختنی هستند. اگر آنها را فرا بگیرید گلایه و نارضایتی در خانواده به وجود نمی‌آید.
مزایای مراقبت از سالمند در منزل
آیا سالمندی در اطراف خود دارید که به دلیل بیماری یا کاهش توانایی‌های جسمی، نیاز به مراقب سالمند داشته باشد؟ اگر هنوز نسبت به نحوه‌ی مراقبت از سالمند خود تصمیمی نگرفته‌اید و بین مراقبت از سالمند در منزل و مراقبت از سالمند در سرای سالمندان در حال تحقیق هستید مطالعه‌ی این مطلب را به شما توصیه می‌کنیم تا با مزایای نگهداری از سالمندان در خانه بیشتر آشنا شوید.
به صورت کلی مزایای مراقبت از سالمند در منزل به این شرح است:
• مقرون‌به‌صرفه بودن
• توجه بیشتر به سالمندان
• حفظ استقلال سالمندان
• آسایش و امنیت بیشتر سالمند
• کاهش درگیری اطرافیان سالمند
• حفظ آرامش خاطر سالمندان و فرزندان
• مراقبت شخصی و دریافت توجه خصوصی
• امکان بهبود سریع‌تر بعد از بیماری و جراحی
• همراهی و مصاحبت مراقب و خانواده با سالمند
۲۰ نکته‌ی آموزش مراقبت و نگهداری از سالمندان در منزل
تعداد افرادی که وظیفه‌ی مراقبت از سالمندان را بر عهده می‌گیرند کم هستند. این نکات به افرادی که قصد نگهداری از افراد سالمند را دارند کمک می‌کند. هم‌زمان با مطالعه‌ی این مطلب به کمک کردن به سالمندتان فکر کنید.
۱-بررسی امنیت منزل سالمندان
محیط خانه را برای سالمند امن کنید. تغییراتی که جلوی بروز مشکلات را بگیرید. این تغییرات کمک‌کننده هستند:
۱. مسیر رفت‌وآمد سالمند در خانه را روشن نگه دارید.
۲. مبلمان اضافی را که مانع حرکت آزادانه‌ی سالمندتان است از سر راه بردارید.
۳. برای حمام و دستشویی میله‌های کمکی بگذارید. این میله‌ها از واجبات خانه‌ی سالمند است.
۴. برای نقاط لغزنده‌ی خانه لایه‌ها‌ی پلاستیکی قرار دهید تا از لیز خوردن سالمندان جلوگیری کنید.
۵. کابل‌ها و سیم‌ها را در خانه سامان‌دهی کنید. این کار از لغزش و سقوط سالمندان را پیشگیری می‌کند.
۶. از حسگرهای مونوکسیدکربن استفاده کنید، سالمندان در برابر میزان پایین این گاز آسیب‌پذیر هستند.
۷. برای دوش حمام یا شیر دستشویی حسگر دما نصب کنید تا از پوست سالمندان در برابر سوختگی محافظت شود.
۲-از وضعیت سالمند در خانه مطلع شوید
در صورت تمایل سالمند به تنها زندگی کردن شرایط آسایش وی را فراهم کنید. برخی وسایل الکترونیکی می‌توانند وضعیت حرکتی سالمند را در خانه به اطلاع فرزندان برسانند. میکروفون یا دوربین، حریم خصوصی سالمند را از بین می‌برد. استفاده از موبایل ایده‌آل است. تماس تصویری شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نگرانی‌ها را به مقدار زیادی کم کند.
۳-استخدام پرستار سالمند برای مراقبت از سالمند در منزل
در برخی موارد فرزندان نمی‌توانند زیاد کنار سالمندان باشند. بهترین کار، استخدام یک پرستار سالمند مجرب است. مراقبت از سالمند در زمان‌هایی که سالمند به کمک نیاز داشته باشد.
۴-هزینه‌ی استخدام نگهدار سالمند یا پرستار را تامین کنید
هزینه‌های نگهداری از سالمند در منزل شامل دستمزد پرستار سالمند در منزل، درمان سالمند، خرج و مخارج روزانه می‌باشد.
۵-به سالمندتان مرتب سر بزنید
فرزندان سالمند در صورت ملاقات مرتب قادرند وضعیت امنیتی، کیفیت زندگی و سلامت آنها را چک کنند. ملاقات فعال داشته باشید:
• دنبال تغییرات بگردید
• آیا خانه به هم ریخته است؟
• آیا لباس‌ها شسته شده‌اند؟
• به گلدان‌ها آب داده شده است؟
• بدن سالمند کبودی‌های ناشی از زمین خوردگی دارد؟
• آیا نامه‌ی باز نکرده در صندوق پستی وجود دارد؟ قبض‌ها پرداخت شده‌اند؟
• از همسایگان وضعیت سالمند را چک کنید و در صورت امکان بخواهید به سالمندتان سر بزنند.
۶-ورزش کردن سالمندان
سالمندان به فعالیت بدنی احتیاج دارند. ورزش، سالمندان را از بیماری‌ها مصون می‌دارد. انجام ورزش‌های کم هزینه‌تری نظیر پیاده‌روی، یوگا، مراقبه و همچنین پیروی از یک رژیم غذایی سالم، متعادل و مقوی برای مراقبت از سالمندان واجب است.
۷-مصرف به‌موقع داروها
مصرف به‌موقع دارو در سالمندان اهمیت دارد. سالمندان مستقل به دلیل مصرف نامناسب دارو ممکن است تحت نظارت پزشک در بیایند. مسائلی از جمله ضعف بینایی، مشکلات حافظه مصرف دارو در سالمندان را به مخاطره می‌اندازد. روی داروها برچسب بچسبانید و نحوه‌ی مصرف آنها را با حروف بزرگ بنویسید. آنها را به طور جداگانه در کشوها یا قفسه‌های مجزا قرار دهید.
۸-رانندگی در دوران سالمندی
درخواست از سالمندان برای خودداری از رانندگی سخت است. اما می‌دانیم زمانی که پیری بر آنها مسلط می‌شود قادر به رانندگی نیستند. در سالمندان سرعت واکنش‌ها کاهش می‌یابد، بدن سفت می‌شود و رانندگی عجیب و غریب می‌شود. وقتی از آنها درخواست می‌کنید که رانندگی نکنند دچار افسردگی می‌شوند. برخی حتی به اندازه‌ای لجاجت میکنند و به حرف‌هایتان گوش نمی‌دهند. در مورد نگرانی‌تان با او صحبت کنید. اگر برای استفاده از خودروی شخصی پافشاری می‌کند و توان مالی دارد برایش یک راننده استخدام کنید یا از وسیله‌ی نقلیه‌ی آسان‌تری استفاده کنند.
۹-کلاهبرداری از سالمندان
خیلی از سالمندان تنها، در معرض خطر کلاهبرداری قرار دارند. این کلاهبرداری ها شامل سرمایه‌گذاری در گوشی همراه تا نحوه‌ی استفاده از کارت‌های بانکی می‌شود. کارت‌های بانکی سالمندتان را بررسی کنید، قبوض و صورت‌حساب‌ها را فراموش نکنید. سالمندان بازنشسته مشکلات مالی دارند و با درآمدی ثابت زندگی میکنند. برای کمک به سالمندتان درباره‌ی مسائل مالی ادامه مطلب را ازدست ندهید.
۱۰-صحبت صریح درباره‌ی مسائل مالی با سالمند
در صورت وابستگی سالمندتان از لحاظ مالی به شما با هم بحث آزاد داشته باشید. با آنها راحت باشید، همواره از آنها مشورت و نصیحت بخواهید. روش‌هایی را پیشنهاد بدهید که بهترین تاثیر را بر مسائل مالی هر دوی شما می‌گذارد. به آنها بگویید که چقدر قادر هستید از نظر مالی به آنها کمک کنید.
۱۱-انجام کارهای اداری سالمند برای مراقبت از سالمند
توجه داشته باشید که بهتر است امور اداری مربوط سالمندتان را شخصا انجام دهید. در صورتی که چند فرزند هستید با مجوز سایر فرزندان وکالت‌نامه تهیه کنید و یکی این مسئولیت را بر عهده بگیرد. اگر سالمندی تمایل دارد وصیت‌نامه‌اش را آماده کنید و نزد یک وکیل یا فردی امین قرار دهید. سالمند شما از درست انجام دادن این امور بسیار خشنود خواهد شد.
۱۲-سرگرم بودن سالمند به انجام کار برای مراقبت از سالمند
ارتباط سالمند با جهان اطرافش نباید قطع شود. سالمندان می‌توانند سال‌ها تجربه و مهارت را به دیگران منتقل کنند. اکثر سالمندان انجام چنین کارهایی را از نشستن در منزل و تماشای تلویزیون بهتر می‌دانند. انجام امور داوطلبانه،آموزش دانش و مهارت مورد نیاز به دیگران سالمند را سرگرم کار مفید می‌کند. بعضی سالمندان ترجیح می‌دهند در خانه بمانند زیرا فکر میکنند زندگی با پیری به اتمام می‌رسد. این تصمیم باعث بروز ناراحتی، افسردگی و سایر امراض می‌شود.
۱۳-حفظ ارتباط اجتماعی و پیدا کردن دوستان جدید
سالمندانی که تنها زندگی میکنند لازم است روابط اجتماعی خود را حفظ کنند. انجام سرگرمی‌های مشترک مانند پیاده‌روی‌های دسته‌جمعی، انجام بازی‌های گروهی، خرید یا گفتگو برای سالمندان مفید است. سالمندی که همسر خود را از دست داده، زندگی به مراتب سخت‌تری دارد.
۱۴-غذا خوردن سالمندان در جمع
سالمندان به دلایل مختلف از جمله تنهایی، برای تهیه‌ی غذا مشکل دارند. این مسئله ممکن است به علت افسردگی یا سایر مشکلات جسمی به وجود بیاید. در خانه‌های سالمندان به دلیل دسته‌جمعی غذا خوردن، احساس تنهایی کاهش می‌یابد. به علاوه، آنها در کنار دیگر آدم‌هایی که جایگاه و وضعیت مشابهی با یکدیگر دارند، خوشحال‌تر خواهند بود. داگلاس مک‌آرتور، یکی از شخصیت‌های مشهور آمریکایی می‌گوید: "آدم‌ها به جوانی ایمان‌شان و به پیری تردید‌شان هستند، آنها به جوانی اعتماد‌به‌نفس و به پیری ترس و به جوانی امید و به پیری افسردگی‌شان هستند."
۱۵-عشق ورزیدن به سالمند و مراقبت از سالمند
علاوه بر تمام نکاتی که در این مطلب درباره‌ی نگهداری سالمند در خانه گفته شد، شما می‌توانید به والدین یا عزیزان سالخورده‌تان عشق بورزید و همیشه در کنارشان باشید. در غالب اوقات، جوان‌ترها به نیازهای جسمی و مادی سالمندان فکر میکنند، با این حال، غالبا نیازهای اجتماعی یا روان‌شناختی‌شان نادیده گرفته می‌شوند.
۱۶-توجه به ناتوانی‌های فیزیکی
به خاطر داشته باشید، با افزایش سن، ممکن است شنوایی، بینایی، لامسه و سایر حس‌ها به خوبی قبل کار نکنند و یا به تدریج رو به زوال بروند. بنابراین، هنگامی که با آنها صحبت می‌کنید، کمی بلندتر حرف بزنید یا به اندازه‌ی کافی نزدیک‌شان بشوید. همچنین، سالمندان به درد و تماس حساس‌تر می‌شوند. بنابراین، مراقب این مسئله نیز باشید.
۱۷-درک دردسرهای زندگیشان
در خصوص دردسرهای زندگیشان، به ویژه با شروع روند از دست دادن حافظه یا کارکردهای بدنی، حساس‌تر و با احتیاط بیشتری رفتار کنید. این دردسرها برای خودشان ناراحت‌کننده و ناامیدکننده هستند. بنابراین، آنها را درک کنید و با آنها مهربان‌تر رفتار کنید.
۱۸-دوری از رفتارها و گفتارهای ناشایست
رفتارهای نامناسب برخی کودکان باعث آزردگی سالمندان می‌شود.
۱۹-گفتن جملات دلگرم‌کننده
سالمندان در این دوران رنج زیادی دارند. تغییرات جسمی و روحی زیادی در این دوران برای سالمندان وجود دارد. گفتگو با آنها موجب شادی سالمندان و افزایش عزت‌نفس‌شان می‌شود. مراقبت از سالمند در منزل نیاز سالمندان بوده و موجب تقویت عشق بین فرزندانشان می‌شود. به خاطر تمام عشق و کمکی که در طول زندگی به شما بخشیده‌اند. فراموش نکنید، آنها همیشه در کنارتان نخواهند بود.
۲۰-پیشنهاد بدهید نه دستور
زمانی که می‌‌خواهید به سالمندان توصیه کنید که با سالمندان دیگر وقت بگذرانند یا اینکه بیرون بروند اگر توانش را دارند، برای شرکت در کلاس‌‌ها یا دوره‌‌ها، این توصیه‌‌ها حتما باید به شکل پیشنهاد به سالمندان گفته شود نه به شکل دستور. آزادی عمل را از آنها نگیرید و فقط آنها را تشویق و ترغیب کنید تا برنامه‌ریزی‌‌های جدیدی برای خود داشته باشند. تجربه نشان میدهد که دستور دادن به سالمندان باعث افسردگی و ناامیدی‌شان می‌شود و حتی باعث می‌شود که مقاومت کنند و حالت دفاعی به خود بگیرند و بخواهند جایگاه قبلی خود را به رخ شما کشیده یا دوباره بدان برگردند. در حالی که توان آن را هم ندارند و همین مسئله باعث می‌شود نا امیدتر شوند و ناتوانیشان بیشتر شود .
چرا تغذیه در دوران سالمندی اهمیت دارد؟
مراقبت از تغذیه، فشار و چربی بالا، دیابت و پوکی استخوان را کنترل می‌کند.
تغذیه در دوران میانسالی و سالمندی
عادات غذایی مطلوب و تغذیه‌ی صحیح در پیشگیری از این بیماری‌ها موثر است. اگر سالمندان تغذیه‌ی صحیح را رعایت کنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌ها قرار می‌گیرند. برای مراقبت از سالمند به تغذیه‌ی او توجه کنید.
در اصول تغذیه‌ی صحیح سالمندان، تعادل، کفایت، تنوع، کنترل انرژی و کالری دریافتی رعایت می‌شود.
• هر روز به طور مرتب صبحانه بخورند.
• روزانه مقادیر مناسبی آب و مایعات بنوشند.
• از مصرف نمک و مواد غذایی شور خودداری کنند.
• گوشت سفید را حداقل یک بار در هفته مصرف کنند.
• نوسانات وزنشان کمتر است و همواره وزن مطلوبی دارند.
• در هر وعده‌ی شام غذای متعادلی مصرف میکنند.(نه کمتر، نه بیشتر)
• میوه و سبزی به مقدار مناسب و به صورت متنوع در برنامه‌ی غذایی روزانه‌ی آنها وجود داشته باشد.
• چربی و مواد غذایی چرب کمتر مصرف کنند.(مثل گوشت قرمز، کله‌پاچه، جگر، خامه، کره، بستنی، سوسیس، کالباس و...)
• مصرف فیبر به صورت روزانه خطر دیابت و بیماری‌های قلبی ـ عروقی و سرطان‌ها را کم می‌کند.(سبوس، غلات و دانه‌ها، سبزیجات، میوه‌ها)
منتشر شده در سه شنبه 22 شهريور 1401
کد خبر : 10644
آخرین اخبار
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب‌سایت محفوظ می‌باشد.
طراحی وب سایت : ایران طراح
طراحی وب سایت : ایران طراح