مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران ۳.۵ برابر استانداردهای جهانی
سرپرست مدیریت نظارت و ارزیابی مواد و فرآورده‌های دارویی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز گفت: یک عامل مقاومت میکروبی در برابر آنتی بیوتیک‌ها مصرف خودسرانه این داروها و یا قطع مصرف دارو با مشاهده علائم اولیه بهبودی است.
به گزارش 4اکباتان، عِلیه قدردان درباره مقاومت میکروبی ناشی از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها اظهار کرد: آنتی بیوتیک‌ها داروهایی هستند که برای درمان عفونت‌های باکتریال استفاده می‌شود. از این رو وقتی برای عفونتی که باکتریال نیست و یا متناسب با مدت زمانی که پزشک تجویز کرده، مصرف نشود؛ باعث می‌شود باکتری‌هایی که موجب عفونت شده بودند راه گریزی در برابر آن آنتی بیوتیک پیدا کرده و دیگر در برابر عفونت‌ها عملکرد موثری نداشته باشند.
وی افزود: به این حالت مقاومت آنتی بیوتیکی یا میکروبی می‌گویند که یکی از خطرات بهداشتی قرن حاضر است. چند دلیل برای ایجاد این مقاومت میکروبی وجود دارد که یکی از آنها تجویز غیر منطقی آنتی بیوتیک‌ها است. همچنین مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک عامل دیگر وقوع مقاومت میکروبی است.
قدردان ادامه داد: دلیل مهم این مقاومت میکروبی استفاده از آنتی بیوتیک‌ها در شرایطی است که اصلا مورد مصرفی برای آنها وجود ندارد. مثل درصد زیادی از سرماخوردگی‌ها، عفونت‌های تنفسی و سینوزیت. به خصوص در بزرگسالان که درصد زیادی از این بیماری‌ها ویروسی هستند و مصرف آنتی بیوتیک کمکی به بهبود آن نمی‌کند و مصرف آن تنها باعث تشدید مقاومت میکروبی می‌شود.
وی در ادامه بیان کرد: اغلب این بیماری‌های ویروسی خود محدود شونده هستند. یعنی وقتی دوره بیماری طی شود بهبود پیدا می‌کنند. در نتیجه بعد از چند روز که فرد آنتی بیوتیک مصرف کرد، تصور می‌کند که این آنتی بیوتیک باعث بهبودی او شده، در حالی که دوره بیماری تمام شده است. پس یک دلیل مهم استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و مقاومت به آن مربوط به شرایطی است که اصلا نیازی به مصرف آن نبوده است.
سرپرست مدیریت نظارت و ارزیابی مواد و فرآورده‌های دارویی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز اظهار کرد: مسئله دیگر در این زمینه مربوط به درصدی از بیماران است که اصرار دارند در نسخه آنها آنتی بیوتیک تجویز شده و یا حتما آنتی بیوتیک تزریقی دریافت کنند. در حالی که طیف اثر برخی از آنتی بیوتیک‌های خوراکی روی میکروب‌ها بیشتر از بعضی از انواع تزریقی است. در حالی که بیماری‌های ویروسی و باکتریال ممکن است علائمی مشابهی داشته باشند که فقط پزشک قادر به تشخیص و تمایز آن است.
وی افزود: گاهی هم پزشک یا داروساز مستقر در داروخانه از بیمار شرح حال می‌گیرد، اما در حالی که نظر به عدم نیاز به آنتی بیوتیک می‌دهد، از سوی بیمار برای دریافت داروی مورد نظر با مقاومت روبه‌رو می‌شود. متاسفانه این مسئله وجود دارد و توصیه می‌شود که بیماران به توصیه‌های پزشکان و داروسازان اعتماد کرده و از اصرار بر دریافت آنتی بیوتیک خودداری کنند. از طرفی تاکید می‌کنیم وقتی عفونت باکتریال باشد، باید به پزشک مراجعه شود.
قدردان گفت: در مواردی که آنتی بیوتیک به درستی تجویز و دارو از داروخانه تهیه شده است، باید در نظر داشت که آنتی بیوتیک‌ها دوره مصرف مشخصی دارند و رعایت این مورد روی اثر بخشی دارو تاثیر دارد. علاوه بر این نباید قبل از اتمام دوره، مصرف آن را خودسرانه قطع کرد. چرا که یک عامل مقاومت میکروبی قطع خودسرانه مصرف دارو با مشاهده علائم اولیه بهبودی است. بنابراین باید اجازه داد که دوره درمان کاملا طی شود.
سرپرست مدیریت نظارت و ارزیابی مواد و فرآورده‌های دارویی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز در مورد میزان مصرف آنتی بیوتیک در کشور یادآور شد: می‌دانیم که مصرف آنتی بیوتیک‌ها در گذشته در کشور ما بیشتر بوده و اخیرا نسبت به آمارهای سال‌های قبل روبه کاهش است. اما در این زمینه هنوز کشور ما با میانگین جهانی فاصله دارد. در کشور ما حدود سه تا ۳.۵ برابر استاندارد جهانی آنتی بیوتیک استفاده می‌شود. به عبارتی هنوز در مصرف آنتی بیوتیک‌ها به استاندارد جهانی نرسیده‌ایم.
قدردان در ادامه با اشاره به مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در طیور و ایجاد مقاومت میکروبی یادآور شد: استفاده از برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در طیور هم می‌تواند در ایجاد مقاومت میکروبی تاثیرگذار باشد. از این رو پرورش دهندگان دام و طیور باید به این مسئله دقت کنند که مصرف آنتی بیوتیک در طیور هم باید به اندازه و منطقی باشد. چون گاهی برای پیشگیری از برخی بیماری‌ها مصرف آنتی‌بیوتیک به صورت نادرست در دام و طیور می‌تواند زمینه‌ساز مقاومت میکروبی در انسان شود.
وی درباره کاهش روند ایجاد مقاومت میکروبی خاطرنشان کرد: یک راهکار ارتقاء آگاهی عمومی است که بر عهده رسانه‌هاست. بخش دیگر هم مربوط به پزشکان است که باید تجویز منطقی آنتی بیوتیک را مورد توجه داشته باشند .
وی عنوان کرد: بیماران هم باید این مسئله را مد نظر داشته باشند که وقتی در نسخه آنتی بیوتیک تجویز نمی‌شود، به این معنی نیست که بیماریشان تشخیص داده نشده است. چون ممکن است شرایطی که در آن قرار دارند، نیازمند آنتی بیوتیک نباشد. بنابراین از اصرار کردن پرهیز کرده و به پزشک و داروساز اعتماد کنند.
وی خاطر نشان کرد: در مورد داروهایی که نیاز به نسخه پزشک دارد و داروهایی که می‌تواند بدون نسخه ارائه شود، لیستی از آن روی سایت سازمان غذا و دارو جهت اطلاع رسانی به داروسازان و پزشکان وجود دارد. همچنین طی بازرسی‌هایی که داریم عرضه بدون نسخه داروها را بررسی می‌کنیم و اگر داروخانه‌ای فروش بدون نسخه اقلام دارویی نیازمند نسخه پزشک داشته باشد، به آنها تذکر داده خواهد شد.
قدردان گفت: گاهی داروساز با توجه به علمی که در این زمینه دارد و بر حسب شرایط بیمار و یا در دسترس نبودن پزشک، ممکن است بیماران را در خصوص نیاز یا عدم نیاز به مصرف آنتی بیوتیک پس از اخذ شرح حال دقیق راهنمایی کند. ولی باید در نظر داشت که برای تمام آنتی بیوتیک‌ها احتمال ایجاد مقاومت دارویی وجود دارد و بهتر است دریافت آنتی بیوتیک را طبق نظر پزشک داشته باشد.
سرپرست مدیریت نظارت و ارزیابی مواد و فرآورده‌های دارویی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی البرز درمورد میزان مصرف آنتی بیوتیک در استان گفت: مصرف آنتی بیوتیک در استان تقریباً مشابه آمار کشوری است.
انتهای پیام/
منتشر شده در يكشنبه 11 آذر 1403
کد خبر : 11038
آخرین اخبار
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب‌سایت محفوظ می‌باشد.
طراحی وب سایت : ایران طراح
طراحی وب سایت : ایران طراح